Ung thư phổi là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm nhất trên thế giới. Đây là căn bệnh khởi phát từ phổi, hay còn gọi là khối u ác tính trong đường hô hấp. Khi một khối u hình thành trong phổi, nó có thể phát triển nhanh chóng về kích thước, xâm lấn và chèn ép các cơ quan xung quanh. Hai lá phổi đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi khí của cơ thể, giúp hấp thụ oxy khi hít vào và loại bỏ carbon dioxide (CO2) khi thở ra. Khi chức năng này bị ảnh hưởng do sự xuất hiện của khối u, cơ thể sẽ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Phân loại ung thư phổi

Các bác sĩ phân loại ung thư phổi dựa trên đặc điểm của các tế bào ung thư dưới kính hiển vi. Hai nhóm chính bao gồm:

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC - Non-Small Cell Lung Cancer)

Đây là loại ung thư phổ biến nhất, chiếm khoảng 80 - 85% tổng số trường hợp mắc bệnh.

Nhóm này bao gồm các loại ung thư khác nhau như:

Ung thư biểu mô tế bào vảy: Bắt nguồn từ tế bào vảy trong phổi.

Ung thư biểu mô tuyến: Thường gặp nhất ở những người không hút thuốc.

Ung thư biểu mô tế bào lớn: Loại ung thư phát triển nhanh và dễ lây lan.

Ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC - Small Cell Lung Cancer)

Chiếm khoảng 15 - 20% số ca mắc bệnh.

Thường liên quan đến những người có tiền sử hút thuốc lá nặng.

Loại ung thư này tiến triển nhanh và có khả năng di căn sớm.

Ngoài hai loại chính trên, một số trường hợp có thể xuất hiện các khối u phổi lành tính. Tuy nhiên, dù là u lành hay u ác tính, việc chẩn đoán và theo dõi bởi các chuyên gia y tế là vô cùng quan trọng để xác định bản chất khối u và có hướng điều trị phù hợp.

Ung thư phổi – Một căn bệnh nguy hiểm

Ung thư phổi được xếp vào nhóm các bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất. Điều đáng lo ngại là nhiều trường hợp bệnh nhân phát hiện ung thư phổi khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, làm giảm khả năng điều trị hiệu quả. Nguyên nhân gây bệnh có thể bao gồm hút thuốc lá, tiếp xúc với hóa chất độc hại, ô nhiễm không khí, yếu tố di truyền, hoặc nhiễm một số virus liên quan đến bệnh ung thư.

Những dấu hiệu nhận biết ung thư phổi giai đoạn đầu

Phát hiện ung thư phổi sớm giúp tăng cơ hội điều trị thành công. Dưới đây là 9 dấu hiệu cảnh báo có thể xuất hiện trong giai đoạn đầu của bệnh:

Cơn ho kéo dài

Ho dai dẳng không khỏi sau 2 – 3 tuần có thể là dấu hiệu bệnh ung thư phổi. Một số người cho rằng chứng ho này chỉ là kết quả của việc hút thuốc. Theo một nghiên cứu năm 2018, cả việc hút thuốc và giai đoạn ung thư phổi đều không liên quan đến mức độ nghiêm trọng của cơn ho ở những người bị ung thư phổi.

Khó thở

Người bệnh cảm thấy hụt hơi, tức ngực, cảm giác như không thở được, không có đủ không khí để hít thở. Ung thư phổi khiến đường thở bị thu hẹp, dẫn đến khó thở.

Ho ra máu

Ngay cả khi chỉ là lượng máu nhỏ, ho ra máu hoặc chất nhầy lẫn máu cũng là lý do nên đi bệnh viện kiểm tra. Ho ra máu có thể do ung thư phổi hoặc một vấn đề khác với phổi. Bất cứ ai trải qua triệu chứng này đều nên đi khám bác sĩ.

Đau ngực, tức ngực

Khi khối u phổi gây tức ngực hoặc chèn ép lên các dây thần kinh, người bệnh cảm thấy đau ở ngực, đặc biệt trở nên nặng hơn là khi hít thở sâu, ho hoặc cười.

Khàn giọng

Một số người bị khàn giọng, giọng nói nghe có vẻ căng thẳng hoặc có tông trầm hơn, nhỏ hơn về âm lượng. Một khối u trong phổi có thể đè lên dây thần kinh điều khiển dây thanh âm. Khàn tiếng cũng do nhiều tình trạng khác gây ra, như là cảm lạnh hoặc viêm thanh quản.

Thở khò khè

Thở khò khè xuất hiện khi đường thở bị tắc một phần. Đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng, cảm lạnh, viêm phế quản; là triệu chứng của bệnh hen suyễn, viêm phổi, suy tim hoặc có thể là dấu hiệu của một tình trạng ung thư phổi nghiêm trọng.

Người mệt mỏi

Ung thư phổi khiến người bệnh bị thiếu máu do tế bào ung thư tiêu thụ hết chất dinh dưỡng của cơ thể, lấy đi năng lượng của cơ thể, hoặc do ăn uống kém hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.

Đau nhức cơ, xương

Ung thư phổi di căn đến xương có thể gây ra các triệu chứng đau xương, giới hạn vận động, cảm giác.

Đau tay, vai và mắt

Một loại ung thư phổi (khối u Pancoast Tobias) thường phát triển ở đỉnh phổi. Ngoài ảnh hưởng đến phổi, những khối u này có thể lan đến xương sườn, đốt sống của cột sống, dây thần kinh hoặc mạch máu, gây đau ở xương bả vai, lưng hoặc cánh tay.

Các khối u Pancoast cũng có thể gây ra các vấn đề về mắt. Người bệnh có dấu hiệu đồng tử của một bên mắt nhỏ hơn, mí mắt sụp xuống và ít tiết mồ hôi hơn so với nửa bên mặt còn lại. Các triệu chứng về mắt này được gọi là Hội chứng Horner.Tầm quan trọng của việc chẩn đoán và điều trị sớm

Phát hiện sớm ung thư phổi có thể giúp nâng cao hiệu quả điều trị. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:

Chụp X-quang phổi để phát hiện bất thường.

Chụp CT (cắt lớp vi tính) giúp quan sát chi tiết hơn.

Sinh thiết mô phổi để xác định loại ung thư.

Xét nghiệm máu và marker ung thư để hỗ trợ đánh giá tình trạng bệnh.

Điều trị ung thư phổi tùy thuộc vào loại ung thư, giai đoạn bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến gồm:

Phẫu thuật loại bỏ khối u.

Xạ trị tiêu diệt tế bào ung thư bằng tia xạ năng lượng cao.

Hóa trị sử dụng thuốc tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Liệu pháp nhắm trúng đích hoặc miễn dịch trị liệu dành cho các trường hợp ung thư có đột biến gene.

Phòng ngừa ung thư phổi

Dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn, nhưng một số biện pháp có thể giảm nguy cơ mắc bệnh:

Bỏ thuốc lá: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu, bỏ thuốc sẽ giúp giảm nguy cơ đáng kể.

Tránh khói thuốc thụ động: Không tiếp xúc với môi trường có khói thuốc.

Giữ môi trường sống trong lành: Tránh ô nhiễm không khí, hóa chất độc hại.

Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống khoa học, tập thể dục, và kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Ung thư phổi là một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, cơ hội sống sót có thể được cải thiện. Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra kịp thời.